Twoje dziecko jest chore, wymaga twojej obecności i troski? Prawo pracy gwarantuje pracownikom na umowach o pracę (w każdej formie) możliwość skorzystania z dwóch dni opieki nad dzieckiem. Ale kiedy przysługują te płatne dni wolne od pracy? Czy można je przenieść na następny rok? Czy wpływają one na ilość dni urlopu wypoczynkowego? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

W ramach prawa do opieki nad dzieckiem, rodzice małoletnich dzieci do 14. roku życia mogą skorzystać z dwóch dni płatnego zwolnienia z pracy co roku. To uprawnienie, które jest zagwarantowane przez Kodeks pracy (art. 188), dotyczy wszystkich rodzajów umów o pracę i wymiarów czasu pracy. Warunkiem jest jednak złożenie oświadczenia o chęci skorzystania z tego przywileju. Kodeks Pracy stwierdza:

„Art. 188. [Dni wolne na opiekę nad dzieckiem]:

§1.Pracownik wychowujący co najmniej jedno dziecko do 14 lat ma prawo do zwolnienia od pracy w wymiarze 16 godzin lub 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

§ 2. Pracownik decyduje o sposobie wykorzystania zwolnienia w danym roku kalendarzowym w pierwszym wniosku składanym w formie papierowej lub elektronicznej o udzielenie takiego zwolnienia w danym roku kalendarzowym.”

Kodeks pracy daje również możliwość elastycznego skorzystania z dni wolnych na opiekę nad dzieckiem w wymiarze godzinowym. W miejsce dwóch całych dni, rodzic może wybrać 16 godzin, które może rozdzielić według własnych potrzeb. Jest to korzystne dla rodziców, którzy muszą pogodzić obowiązki zawodowe z opieką nad dziećmi.

Jednak przy pracy na część etatu, wymiar godzin na opiekę ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu. Na przykład, pracując na pół etatu, rodzic ma do dyspozycji 8 godzin. Przy zatrudnieniu na ¾ etatu jest to 12 godzin do wykorzystania w ciągu roku kalendarzowego. 1/3 etatu to 6 godzin w roku, zaś przy umowie na ¼ etatu to już tylko 4 godziny.

W przypadku dni opieki nad dzieckiem, dziecko pracownika musi być chore. Te dni są płatne i uwzględniane są w wymiarze czasu pracy, nie wpływając na urlop wypoczynkowy. Oznacza to, że mimo wykorzystania dwóch dodatkowych dni wolnych na opiekę nad dzieckiem, rodzic lub opiekun ma prawo do pełnego urlopu wypoczynkowego.

Opieka nad dzieckiem w 2024 i 2025 roku: jak najlepiej wykorzystać dni wolne?

Rodzice lub opiekunowie prawni dzieci do 14 lat mogą skorzystać z dwóch dni wolnych każdego roku. Regulacje dotyczące przyznawania tych dni pozostają niezmienione zarówno w 2024, jak i w 2025 roku. Jest to prawo ustawowe, co oznacza, że pracodawca nie może odmówić pracownikowi tego przywileju.

Należy pamiętać, że te dni nie są kumulowane i nie przechodzą na kolejny rok jako urlop zaległy. Jeżeli rodzic nie wykorzysta ich w 2024 roku, nie przejdą one na 2025 rok. Dni opieki przysługują zarówno matce, jak i ojcu. Jednak jeśli obydwoje są zatrudnieni, nie mogą korzystać z nich jednocześnie. Przysługują one również, gdy tylko jeden z rodziców lub opiekunów jest zatrudniony.

Niezależnie od liczby dzieci, które rodzic wychowuje, liczba dni wolnych nie wzrasta. Jeżeli oboje rodzice pracują, mogą podzielić te dni między sobą, na przykład każdy z nich może skorzystać z jednego dnia, ale muszą to zrobić w różnych terminach.

Dni opieki nad dzieckiem w 2024 roku należy wykorzystać do 31 grudnia 2024 roku. Podobnie w przypadku 2025 roku – dwa dni opieki są dostępne od 1 stycznia do 31 grudnia 2025 roku. Jeżeli dni z 2025 roku nie zostaną wykorzystane, prawo do nich przepada i nie przechodzą na rok 2026.