Oceny na świadectwie są istotne – nie ma co do tego najmniejszych wątpliwości. Niemniej jednak warto zastanowić się nad tym, co można powiedzieć o uzyskanych ocenach. Niektórzy mogą stwierdzić, że oceny pokazują, kto się uczy, ale takie podejście nie jest dokładnym odzwierciedleniem rzeczywistości.
Życie jest niesprawiedliwe
Realia są takie, że życie nie jest sprawiedliwe. Jedna osoba może sporo się uczyć i nie dostać dobrej oceny, a inna może uczyć się mało i dostać dobrą. Takie realia mogą zniechęcać, aczkolwiek pomińmy wszelkie przejawy zniechęcenia (oczywiście pod żadnym pozorem nie wolno się poddawać). Ponadto warto też odnieść się do sportu – czy nie jest tak, że czasami słyszy się o tym, iż ktoś miał talent, ale ten talent został zmarnowany? Czy w drugą stronę – komuś brakowało talentu, ale ciężką pracą udało się osiągnąć bardzo dużo.
Warte podkreślenia jest również to, że oceny etykietują (tworzą hierarchię). Zmiana hierarchii nigdy nie jest łatwym zadaniem – znacznie prostsze jest zaakceptowanie narzuconej roli.
Co jeszcze możemy powiedzieć o ocenie?
Przytoczone informacje to na dobrą sprawę namiastka tego, z czym wiąże się ocena. Weźmy sobie za przykład choćby motywację. Wydawać by się mogło, że dobra ocena to coś, co powinno motywować, ale okazuje się, że nie do końca tak jest. Można też powiedzieć, że oceny dowodzą, iż sukces jest ważniejszy od wiedzy. Warte odnotowania jest również to, że samoocena dziecka może zależeć od zewnętrznych opinii. To wszystko nie jest dobrym fundamentem na przyszłość.
Dobrze też pamiętać o docenieniu pracy dziecka. Wyniki mają znaczenie, ale nie są najważniejsze. Ponadto wypada dodać, że każde dziecko jest wyjątkowe – fakt ten ma przełożenie na różne reakcje. Przykładowo – złe oceny nie muszą oznaczać ignorowania nauki kosztem gier czy czegoś innego.