Rola nauczyciela wspomagającego w procesie edukacji zintegrowanej

Obserwując codzienną pracę nauczycieli w szkolnictwie, nie mogłam oprzeć się wrażeniu, że istnieje niewykorzystany potencjał w działaniach nauczycieli wspomagających. Problem polegał na tym, że nauczyciel prowadzący i nauczyciel wspomagający często nie angażowali się w wspólne działania edukacyjne w klasie.

Role były wyraźnie podzielone: nauczyciel wspomagający skupiał się jedynie na uczniu ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, natomiast nauczyciel prowadzący realizował program dla reszty klasy, oczekując, że to nauczyciel wspomagający dostosuje się do jego metody pracy. Wraz z rosnącą liczbą uczniów ze specjalnymi potrzebami i coraz większym zapotrzebowaniem na nauczycieli wspomagających, warto zastanowić się nad możliwościami efektywnego wykorzystania tej sytuacji do stworzenia bardziej integracyjnej formy edukacji.

Mimo że idea team teaching – współprowadzenia lekcji przez dwóch nauczycieli – może przynieść wiele korzyści dla nauczycieli i uczniów, wielu pedagogów nie ma doświadczenia ani szkolenia w tej dziedzinie. Przeciwności związane z organizacją takiej formy pracy, jak również brak inicjatywy w próbie jej wdrożenia, są najczęściej spotykanymi przeszkodami. Obecność nauczyciela wspomagającego, jednak, tworzy idealne warunki do rozwoju takiej współpracy.

Wspólne nauczanie powinno opierać się na partnerstwie. Dla skutecznego jej funkcjonowania, obaj nauczyciele powinni być traktowani jako równi sobie partnerzy, planować i przygotowywać lekcje wspólnie, a także dzielić się odpowiedzialnością za uczniów i proces nauczania. To wymaga od nich dodatkowej pracy, ale efekty takiego działania mogą przewyższyć wszelkie trudy.

Jednym z kluczowych aspektów tego modelu jest podział obowiązków. W przeciwnym razie, jeśli jeden nauczyciel jest główny, a drugi pełni jedynie role pomocnika, uczniowie mogą odbierać ich nierówno. Dlatego też, dla dobra jakości nauczania i postrzegania nauczycieli przez uczniów, powinno się zmieniać role.

Odpowiedzialność za wyniki wszystkich uczniów powinna być wspólna. Nauczyciel wspomagający nie powinien koncentrować się jedynie na „swoim” uczniu, ale poczuć się odpowiedzialnym za rozwój każdego z uczniów. Ta sytuacja pozwala na obserwację procesu nauczania przez dwoje nauczycieli i dostosowywanie metod nauczania do potrzeb uczniów.

Wreszcie, tworzenie takiego modelu pracy jest doskonałą okazją do dzielenia się wiedzą i doświadczeniem. Nauczyciel prowadzący może zyskać cenne informacje na temat pracy z uczniem o specjalnych potrzebach, a nauczyciel wspomagający ma szansę poznać nowe techniki dydaktyczne i pogłębić swoją wiedzę merytoryczną. Wspólna praca dwóch nauczycieli, podzielona odpowiedzialność i wymiana wiedzy to elementy, które warto wykorzystać w praktyce edukacyjnej.