Propozycja nowelizacji ustawy o systemie oświaty wprowadza możliwość zwolnienia ucznia kończącego szkołę podstawową z obowiązku przystąpienia do egzaminu ósmoklasisty ze względu na ciężką sytuację zdrowotną. W takim wypadku, wyniki egzaminu zostają zastąpione punktami uzyskanymi za oceny na świadectwie. Pojawiają się jednak pytania dotyczące potencjalnych nadużyć.
Zgodnie z treścią nowelizacji, to dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej ma prawo zwolnić ucznia z obowiązku pisania egzaminu. Uprawnienie to jest stosowane w szczególnych przypadkach, gdy stan zdrowia ucznia uniemożliwia mu przystąpienie do egzaminu, zarówno w głównym, jak i dodatkowym terminie. Rozwiązanie to ma zastosowanie, gdy uczeń cierpi na ciężkie schorzenia, takie jak choroba nowotworowa, śpiączka czy utrata wzroku.
Nowe regulacje mają swoje źródło w zmianach wprowadzonych do art. 44 ustawy o systemie oświaty 30 sierpnia 2023 roku. Zgodnie z nowelizacją, uczniowie, którzy posiadają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego ze względu na sprzężone niepełnosprawności (z wyłączeniem niepełnosprawności intelektualnej w stopniu umiarkowanym lub znacznym), mogą być zwolnieni z obowiązku przystąpienia do egzaminu ósmoklasisty.
Podobne zwolnienie jest możliwe także w przypadku wystąpienia niespodziewanych i poważnych problemów zdrowotnych, które niweczą możliwość przystąpienia do egzaminu. Decyzję w tej sprawie podejmuje dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej na podstawie udokumentowanego wniosku dyrektora szkoły.
Nowelizacja rozporządzenia Ministerstwa Edukacji i Nauki uwzględnia indywidualne potrzeby uczniów. Jak czytamy w uzasadnieniu: „Osoby zwolnione z obowiązku przystąpienia do egzaminu ósmoklasisty lub do danego przedmiotu lub przedmiotów objętych tym egzaminem na podstawie ww. przepisów znalazły się w szczególnej sytuacji, której konsekwencją jest brak możliwości uzyskania punktów w ramach postępowania rekrutacyjnego za wyniki egzaminu ósmoklasisty”. Dlatego w rozporządzeniu przewidziano możliwość przeliczenia ocen ze świadectwa ukończenia szkoły podstawowej na punkty rekrutacyjne.