Proces edukacyjny jest bardzo skomplikowany i zależy od wielu czynników, takich jak umiejętności poznawcze, emocje, metody nauczania czy wcześniej posiadana wiedza ucznia. Kognitywistyka, jako nauka badająca procesy uczenia się, dostarczyła wiele cennych danych na temat tego, jak optymalizować proces edukacyjny. Niestety, wyniki tych badań często pozostają nieznane poza murami uczelni i ośrodków badawczych.
W tym artykule zaprezentujemy sześć praktyk, które mogą pomóc nauczycielom w poprawie efektywności nauczania:
– Wykorzystanie testów przed wprowadzeniem nowego tematu.
– Zainteresowanie uczniów tematem.
– Wprowadzenie nowych terminów przed omówieniem szczegółów tematu (np. za pomocą fiszek).
– Częste odwoływanie się do już poznanych tematów.
– Przeplatanie różnych tematów w trakcie nauki.
– Integracja wiedzy z różnych dziedzin.
Badania sugerują, że bardzo pomocne może być przeprowadzenie testu przed omówieniem nowego tematu. Dzięki temu zarówno nauczyciele jak i uczniowie będą wiedzieli, jaka jest aktualna wiedza uczniów na dany temat oraz na co powinni zwrócić szczególną uwagę przy omawianiu nowego tematu.
Ważnym elementem procesu edukacyjnego jest zapamiętywanie informacji. Aby skutecznie zapamiętać jak najwięcej informacji, uczeń musi być zainteresowany tematem i aktywnie przetwarzać nową wiedzę. Nauczyciele mogą pomóc w tym procesie, np. poprzez przedstawienie ciekawych faktów czy podpowiedzi związanych z danym tematem.
Znajomość nowych terminów jest kluczowa w procesie nauki. Wskazane jest wprowadzenie nowych pojęć na początku omawiania nowego tematu, aby uniknąć przeciążenia poznawczego związanego z jednoczesnym przyswajaniem nowej treści i terminologii. Przydatne mogą okazać się tutaj fiszki.
Odkryto także, że ludzie zaczynają zapominać nauczone informacje krótko po ich przyswojeniu. Z tego powodu polecane jest regularne powtarzanie i przypominanie sobie nauczonego materiału, co pomaga w utrwalaniu wiedzy.
Pomocne może być także przeplatanie różnych tematów w procesie nauki. Taka praktyka sprawia, że mózg pracuje intensywniej, co z kolei prowadzi do wzmocnienia skojarzeń pamięciowych. Warto jednak pamiętać, aby nie przełączać tematów zbyt często – zazwyczaj rekomenduje się przeplatanie dwóch do trzech tematów i zmianę co 15–20 minut.
